Σωματική και ψυχική ευημερία μπαίνουν στο επίκεντρο των προσπαθειών των εταιρειών ως «μαγιά» για ένα πιο ελκυστικό εργασιακό περιβάλλον.
Ως εργοδότης, τι εργασιακό περιβάλλον προσφέρετε στους εργαζομένους σας; Αυτή είναι μια ερώτηση επιχειρηματικού αναστοχασμού που φαίνεται να αποκτά μεγάλη αξία στις εταιρικές συνειδήσεις. Όλες οι έρευνες που διεξάγονται παγκοσμίως για τους παράγοντες που αναδεικνύουν μια εταιρεία ως επιθυμητό προορισμό απασχόλησης των -πολύ αναγκαίων πια- κορυφαίων ταλέντων, αλλά και οι εκτενέστατες έρευνες του kariera.gr σε μια μεγάλη βάση εργοδοτών και εργαζομένων, είναι αποκαλυπτικές: η ευημερία στον χώρο εργασίας, το λεγόμενο wellbeing, δημιουργεί άκρως θετικά αποτελέσματα στην προσέλκυση και διατήρηση ταλέντων.
Στις αρχές του 2024 μάλιστα, σε ερώτηση προς το (εν ενεργεία και μη) ανθρώπινο δυναμικό στην Ελλάδα, η ψυχική υγεία ήρθε σε προτεραιότητα πάνω από τα χρήματα, λαμβάνοντας 49% έναντι 35% αντιστοίχως, ως το πιο επιθυμητό «αγαθό» για τη φετινή χρονιά. Παράλληλα, πάνω από το 34% των υποψηφίων μάς δηλώνουν ότι θα εγκατέλειπαν έναν εργοδότη λόγω ανισορροπίας μεταξύ προσωπικής-επαγγελματικής ζωής.
Εξίσου ενδιαφέρον είναι ότι παρά την εκτενή συζήτηση για το wellbeing, οι σημερινές εταιρείες δεν δείχνουν να το έχουν υιοθετήσει σε ικανοποιητικό βαθμό. Ούτε το αξιοποιούν ως εργαλείο διαμόρφωσης μιας θετικής εικόνας και φήμης (Employer Branding). Για παράδειγμα, σε πρόσφατες έρευνες του kariera.gr, βρέθηκε ότι:
- στον κλάδο της Λιανικής, μόλις το 8,1% των εταιρειών παρουσιάζουν προγράμματα ευεξίας στα κανάλια επικοινωνίας τους (websites, social media pages κ.ά),
- ενώ αντίστοιχα στον κλάδο της Τεχνολογίας μόνο 4 στις 10 εταιρείες προβάλλουν με ελκυστικό περιεχόμενο (βίντεο, φωτογραφίες, testimonials κ.ά.) τις πρωτοβουλίες τους
Μήπως ο δισταγμός οφείλεται σε έλλειψη σαφών κατευθύνσεων του wellbeing;
Το wellbeing ως έννοια, σε διαφορετικές εταιρείες και σε διαφορετικούς ανθρώπους έχει διαφορετικό εννοιολογικό βάρος και απήχηση. Ωστόσο το τι σημαίνει είναι απλό: wellbeing είναι κάθε ενέργεια μιας εταιρείας που βοηθά τους εργαζομένους να αισθάνονται υποστηριζόμενοι σε επίπεδο σωματικής, πνευματικής, συναισθηματικής και εν γένει ψυχικής ευημερίας. Είναι οτιδήποτε παρακινεί, οτιδήποτε αποσυμφορεί, οτιδήποτε βελτιώνει τις εργασιακές συνθήκες. Και έχει ένα μεγάλο φάσμα στο οποίο εκτείνεται: από πρωτοβουλίες υποστήριξης της φυσικής κατάστασης των εργαζομένων έως και πρωτοβουλίες εργασιακής ευελιξίας και προσωπικής ανάπτυξης.
Σας φαίνονται βουνό; Δεν είναι. Αρκετά από αυτά κάποιες εταιρείες ήδη τα εφαρμόζουν, απλώς δεν τα εντάσσουν κάτω από μια οργανωμένη «ομπρέλα». Αν π.χ. εφαρμόζετε σύστημα τηλεργασίας, αν παρέχετε έξτρα άδειες στο προσωπικό σας, αν στηρίζετε το ανθρώπινο δυναμικό σας σε θέματα υγείας που τυχόν αντιμετωπίζει, ήδη ενσωματώνετε δράσεις wellbeing στην κουλτούρα σας.
Wellbeing VS wellness: ποια η διαφορά;
Οι έννοιες του wellbeing και του wellness πολλές φορές χρησιμοποιούνται εσφαλμένα, καθώς αποτελούν έννοιες αλληλένδετες αλλά όχι ταυτόσημες. Το Wellbeing που είναι και το κρίσιμο ζητούμενο στην εργασιακή πραγματικότητα, είναι το «ευ ζην», η ευημερία με την ευρεία έννοια που συμπεριλαμβάνει σωματικές, ψυχικές και όχι μόνο παραμέτρους. Είναι πιο «ολιστικό» από το wellness (που μεταφράζεται ως «ευεξία» και που έχει πιο «στενή» έννοια, περιγράφοντας κυρίως υγιείς τρόπους ζωής και δράσης). Άρα wellness μπορεί να είναι ένα πρόγραμμα διατροφικής/διαιτολογικής υποστήριξης εργαζομένων, νέα εργονομικά καθίσματα εργασίας ή ένα πρόγραμμα πρόσβασης σε μαθήματα pilates ή γιόγκα, ενώ wellbeing είναι κάτι ευρύτερο που μπορεί να περιλαμβάνει όχι μόνο τα παραπάνω αλλά και μεθόδους για αύξηση της συμπερίληψης μέσα σε έναν οργανισμό, για δημιουργία ισχυρών κοινωνικών δεσμών, προγράμματα προσωπικής ενδυνάμωσης, προώθηση του αισθήματος αυτοπραγμάτωσης των εργαζομένων κ.λπ.
Ο ρόλος του wellbeing στο Employer Branding
Αφού ξεκαθαρίσαμε τις πτυχές του wellbeing, ας δούμε: πώς οι πτυχές αυτές επιδρούν στην εργοδοτική σας φήμη; Η ευημερία που βιώνουν οι εργαζόμενοί σας, είναι δομικό υλικό της προσπάθειάς σας να χτίσετε ένα αρραγές Employer Brand. Οι εργαζόμενοι που βιώνουν μια θετική εργασιακή εμπειρία (από τις διαδικασίες πρόσληψής τους ως την πολυετή παραμονή τους σε μια εταιρεία), λειτουργούν ως ambassadors για την εταιρεία σας. Γίνονται «πομποί» της κουλτούρας σας προς το εξωτερικό περιβάλλον, παραμένουν (και δείχνουν) ενθουσιώδεις και δημιουργικοί, επικοινωνούν τις πρωτοβουλίες και τις δράσεις σας αυθόρμητα και ειλικρινά.
Στον αντίποδα, μια εταιρεία που ολιγωρεί για την ευημερία των εργαζομένων, είναι ζήτημα χρόνου να μπει στις τελευταίες θέσεις ζήτησης των υποψηφίων. Μια εταιρεία όπου οι εργαζόμενοι «πάσχουν» από τη σύγχρονη μάστιγα του burnout / εργασιακή εξουθένωση (σχετικά με το οποίο το kariera.gr υλοποίησε έρευνα που αναδημοσιεύθηκε και στα HR Professional, iefimerida και Startupper), μπορεί άθελά της να υποβαθμίσει κάθε άλλη προσπάθεια βελτίωσης της εταιρικής της ταυτότητας.
Ενδεικτικές ενέργειες για wellbeing στον εργασιακό χώρο
Πολλές φορές μια ενέργεια ή πρωτοβουλία wellbeing μπορεί να είναι πιο εύκολα υλοποιήσιμη από όσο φαντάζεστε. Το ποιες θα υιοθετήσετε εξαρτάται από τον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιείται η εταιρεία σας, τη φύση της δουλειά σας, τη στρατηγική σας και τους διαθέσιμους πόρους σας. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικές πρωτοβουλίες wellbeing που έχουν εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα:
Πρωτοβουλίες σωματικής και ψυχικής υγείας
- υγιεινές επιλογές διατροφής (healthy snack bar ή άλλα) ή συνεργασία με διαιτολόγο/διατροφολόγο
- εργονομικός σχεδιασμός εργασιακών χώρων
- fitness classes όπως yoga κ.λπ. στο γραφείο ή σε χώρο εκτός γραφείου
- πρόσβαση σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας
- έμπρακτη στήριξη σε εργαζομένους με ζητήματα υγείας
- δώρο εξετάσεις, check-up και health screening
- διαχείριση θορύβου στους χώρους εργασίας
- break areas, χώροι για ξεκούραση-χαλάρωση
Πρωτοβουλίες ισορροπίας μεταξύ εργασιακής και προσωπικής ζωής
- ευέλικτα εργασιακά ωράρια
- remote εργασία (εξ αποστάσεως / τηλεργασία) και hybrid εργασία
- πολιτικές για την οικογένεια όπως π.χ. επιπλέον γονική άδεια της προβλεπόμενης
- περίοδοι 4ήμερης εργασίας
- pet-friendly γραφεία ή ειδικά pet corners (για να μπορούν οι εργαζόμενοι να φέρνουν στη δουλειά τα τετράποδα μέλη της οικογένειάς τους)
Πρωτοβουλίες προσωπικής ανάπτυξης και κοινωνικοποίησης
- προγράμματα mentorship και training των εργαζομένων για προσωπικούς τους στόχους
- δημιουργία κουλτούρας συμπερίληψης, χωρίς αποκλεισμούς
- έρευνες εργαζομένων (σχετικά με τον βαθμό ικανοποίησης)
- προγράμματα αναγνώρισης και επιβράβευσης εργαζομένων
- team building ενέργειες (π.χ. εκδρομές ή και εθελοντικές δράσεις), και άλλες ευκαιρίες δικτύωσης
Τελευταίες σκέψεις
Η εργοδοτική σας φήμη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το πώς βιώνουν την εργασιακή τους εμπειρία οι υποψήφιοι και οι εργαζόμενοί σας. Υιοθετώντας πρακτικές για την ευημερία τους, εξυψώνετε το ανθρώπινο πρόσωπο που έχει η επιχείρησή σας και παράλληλα εμπνέετε, κινητοποιείτε και προσελκύετε υποψηφίους που δίνουν μεγάλη σημασία στα επίπεδα wellbeing που τους εξασφαλίζει ένας εργοδότης.
Είπαν για το εργασιακό wellbeing:
«Σε μια εποχή και σε μια αγορά εργασίας που χαρακτηρίζεται από έντονους ρυθμούς, συνεχείς αλλαγές, αυξημένες απαιτήσεις, έντονο ανταγωνισμό, υψηλά επίπεδα στρες και αβεβαιότητα, το wellbeing δεν είναι μόνο θέμα ευεξίας αλλά και ψυχολογικού και κοινωνικού ευ ζην. […] Η επένδυση στην ευημερία των εργαζομένων οδηγεί σε μειωμένα επίπεδα αποχωρήσεων, αυξημένη διατήρηση ταλέντων και ενίσχυση της εικόνας μιας εταιρείας».
Μαντώ Πατσαούρα, CEO, Kariera Group
«Αυτό που θα ήθελα να δω σε πιο στρατηγικό επίπεδο κι αναφορικά με την ενίσχυση του Employer Brand των εταιρειών, θα ήταν μία ολιστική προσέγγιση, δηλαδή να δημιουργηθεί εσωτερικά μια κουλτούρα ευεξίας, η οποία να αγκαλιάζει όλα τα επίπεδα συνέργειας και λειτουργίας ενός οργανισμού».
Νίκος Φόρος, Head of Talent Intelligence, Kariera Group
«Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες εταιρείες υλοποιούν προγράμματα ευεξίας στον εργασιακό χώρο. Θέλοντας να ενισχύσουμε το πλάνο wellbeing, χρειάζεται να γίνει τρόπος ζωής στην καθημερινότητα των ομάδων και των εργαζομένων. Η απομυθοποίηση του όρου “ευεξία” είναι ο τρόπος για να υιοθετήσει ο εργαζόμενος καλές συνήθειες και πρακτικές για μία ζωή με νόημα. Μέσα από την ολιστική προσέγγιση στην ευεξία μπορούμε να πετύχουμε την ισορροπία και ευημερία εσωτερικά στις εταιρείες. Σε συνεργασία με το εκάστοτε τμήμα (HR – εσωτερικής επικοινωνίας – διοίκηση) δημιουργούμε το καλύτερο μέλλον εσωτερικά σε κάθε οργανισμό».
Στέλλα Σαμαρτζή, Founder YooDoo Corporate Wellness, Director ZZDOT SA