Ένας πλήρης οδηγός με όλα όσα πρέπει να ξέρεις για να φτιάξεις ένα βιογραφικό σημείωμα που θα ανοίξει αριστοτεχνικά τις εργασιακές πόρτες που εσύ θες.
Το βιογραφικό σου σημείωμα είναι μια αποτύπωση του εαυτού σου σε μια σελίδα A4. Ένα βιογραφικό δεν θα σου δώσει τη δουλειά που διεκδικείς, όμως θα σε βοηθήσει να κερδίσεις μια συνέντευξη ώστε να μπορέσεις να παρουσιάσεις και «ζωντανά» τον εαυτό σου, με στόχο να κερδίσεις αυτή ακριβώς τη δουλειά. Στο σούπερ-ντούπερ-πλήρες tutorial που ακολουθεί θα μάθεις:
– Τι πρέπει να περιλαμβάνει το καλύτερο βιογραφικό
– Πώς να κάνεις το βιογραφικό σου να ξεχωρίζει από το πλήθος των βιογραφικών που κυκλοφορούν «εκεί έξω»
– Πώς να τροποποιείς το βιογραφικό σου ανάλογα με τη δουλειά στην οποία θες να στοχεύσεις
– Ποιες παγίδες πρέπει να αποφύγεις οπωσδήποτε
1. Αναλογίσου την προσοχή που θα του δοθεί.
Το βιογραφικό είναι σαν μια πινακίδα έξω από ένα δικό σου κατάστημα. Αν είναι περιεκτικό, έχει καθαρό μήνυμα και τραβήξει το βλέμμα, έχει ελπίδες να περάσει στην «επόμενη φάση». Αν όχι, δεν θα του δοθεί η προσοχή που του αξίζει.
Όταν λάβει το βιογραφικό σου ένας recruiter, ένας HR manager ή ένας εργοδότης, ξέρεις σε πόσο χρόνο το διαβάζει σε πρώτη φάση;
Ο μέσος όρος είναι 6 δευτερόλεπτα. Ελάχιστο, ε;
Τόσο χρόνο θέλει ένας έμπειρος άνθρωπος της αγοράς εργασίας για να διαπιστώσει αν έχεις τη βασική εμπειρία και εκπαίδευση που χρειάζεται. Συν του ότι, πολλές φορές λόγω μεγάλου όγκου από CV που έχει να διαχειριστεί, αντικειμενικά δεν υπάρχουν μεγαλύτερα χρονικά περιθώρια. Γι’ αυτό πρέπει να αποδώσεις έξυπνα όσα θέλει να μάθει και να μην «μπουκώσεις» το βιογραφικό σου με περιττή πληροφορία. Αν «κερδίσεις» τον recruiter με την πρώτη ματιά, θα αφιερώσει στο CV σου μετά και περισσότερο χρόνο! Διαπίστωση που μας οδηγεί στο… νο2.
2. Δώσε έμφαση στη δομή και τη φόρμα βιογραφικού
Αφού το βιογραφικό σου σημείωμα πρέπει να αποδίδει συνοπτικά τα απαραίτητα στοιχεία, προτείνουμε, όσον αφορά την έκταση, να το κρατήσεις σε μία σελίδα. Αν έχεις πολύ μεγάλη προϋπηρεσία μπορείς να το επεκτείνεις σε δύο -το πολύ- σελίδες. Όμως συνήθως μία σελίδα είναι αρκετή.
Tip: Αν σου βγει τελικά δισέλιδο, μην το τυπώσεις μπρος-πίσω. Τύπωσέ το σε δύο φύλλα.
Η δομή του βιογραφικού σου πρέπει να είναι ξεκάθαρη και να απαρτίζεται από τα εξής στοιχεία. Θα τα δούμε και στη συνέχεια αναλυτικά:
– τα προσωπικά σου στοιχεία
– μια επικεφαλίδα / περιγραφή
– την εκπαίδευσή σου
– την επαγγελματική σου εμπειρία (Αν έχεις. Αν δεν έχεις, μην στενοχωριέσαι, όλοι από κάπου ξεκινήσαμε!)
– τις δεξιότητές σου
Tip: Χρησιμοποίησε μια φόρμα/υπόδειγμα βιογραφικού, δηλαδή ένα κατάλληλο template! Θα βρεις μια τεράστια ποικιλία για να διαλέξεις αυτό που σου ταιριάζει μέσα από πλατφόρμες και σελίδες όπως:
το Office365 (ή το Google Docs) αλλά και το Pages (για Mac)
το Zety.com
το Canva.com
το ikono.me
το Behance.net, και άλλα.
Και το καλύτερο ξέρεις ποιο είναι; Ότι στην πλειοψηφία τους τα πρότυπα βιογραφικού αυτά είναι δωρεάν. Άρα δεν χρειάζεται να αγοράσεις κάτι. Απλώς «κατέβασε» αυτό που θες και επεξεργάσου τα πεδία, ενσωματώνοντας σε αυτά τις συμβουλές που σου δίνουμε εδώ.
Πρότυπα όπως Europass δεν προτιμώνται από την αγορά εργασίας. Άλλωστε έχουν άλλη χρήση, όπως για ευρωπαϊκές αιτήσεις σε φορείς ή για μεταπτυχιακό.
Tip: Στο τέλος του άρθρου, θα βρεις μερικά χρήσιμα πρότυπα βιογραφικού. Θες να ξέρεις πόσο αυστηρό ή δημιουργικό πρέπει να είναι στη μορφή του το δικό σου βιογραφικό σημείωμα; Το πρότυπο βιογραφικού που θα χρησιμοποιήσεις εξαρτάται από το είδος της δουλειάς που διεκδικείς. Άλλο υπόδειγμα βιογραφικού είναι για μια δουλειά στη Λογιστική και άλλο για μια δουλειά στη Διαφήμιση.
3. Ας αρχίσουμε με τις προσωπικές πληροφορίες
Ξεκίνα να συμπληρώνεις το βιογραφικό σημείωμά σου με τα εύκολα: τις προσωπικές πληροφορίες. Ποια στοιχεία για σένα πρέπει να αναφέρεις και σε ποια σειρά;
Το ονοματεπώνυμό σου. Dah, θα πεις «χαίρω πολύ». Αλλά εδώ κάποιοι πέφτουν σε παγίδα. Το ονοματεπώνυμό σου καλό είναι να έχει την επίσημη μορφή του, όπως δηλαδή το δηλώνεις στα επίσημα έγγραφά σου. Αν δεν σε φωνάζουν με το βαφτιστικό σου όνομα ή έχεις κάποιο υποκοριστικό, μπορείς να το βάλεις σε παρένθεση δίπλα στο επίσημο όνομά σου. Για παράδειγμα: Φωτεινή (Φαίη) Πετρίδου.
Το e-mail σου. Πρέπει να έχει επαγγελματική μορφή και να περιλαμβάνει το όνομά σου με λατινικούς χαρακτήρες. Π.χ. για να χρησιμοποιήσουμε το προηγούμενο παράδειγμα: feipetridou@gmail.com. Αν έχεις πιο “fun” ηλεκτρονική διεύθυνση: π.χ. panatha13@gmail.com ή zouzounaki20@yahoo.gr, μη δώσεις αυτή. Αν δεν έχεις επίσημο mail με το ονοματεπώνυμό σου, φτιάξε ένα επιτόπου. Δεν θα σου πάρει πάνω από 2 λεπτά.
Το τηλέφωνό σου. Δώσε το κινητό σου και μάλιστα προτείνουμε σε μορφή +30 69… Γιατί; επειδή το CV σου θα το στείλεις και ηλεκτρονικά, και μπορεί ο recruiter να βρίσκεται εκτός Ελλάδας, το πρόθεμα θα βοηθήσει να σε καλέσει πιο εύκολα.
Link σε website ή σε online portfolio. Αυτό δεν ισχύει για όλα τα επαγγέλματα. Αν όμως στο επάγγελμα που θες να δραστηριοποιηθείς παίζει ρόλο το δείγμα δουλειάς (π.χ. designer κλπ), μπορείς να βάλεις ένα link που θα οδηγεί στο διαδικτυακό portfolio σου.
Προφίλ στο LinkedIn. Αν έχεις προφίλ στο LinkedIn (που καλό είναι να έχεις), ας προσθέσεις το σχετικό link. Όμως προσοχή: Mόνο αν έχεις συμπληρωμένο σωστά το προφίλ σου στην πλατφόρμα.
Tip: Τα link που βάζεις στο βιογραφικό σου, αν πρόκειται να το στείλεις ηλεκτρονικά και όχι να το δώσεις δια ζώσης, μπορείς να τα κάνεις hyperlink, για να είναι πιο σύντομα και όμορφα.
Τι ΔΕΝ χρειάζεται να βάλεις:
Ημερομηνία γέννησης. Η ηλικία δεν αποτελεί (και δεν θα πρέπει να αποτελεί) κριτήριο επιλογής ενός υποψηφίου.
Εθνικότητα. Για τους ίδιους λόγους με την ημερομηνία γέννησης.
Οικογενειακή κατάσταση. Στα παλιά βιογραφικά υπήρχε η συνήθεια να αναγράφεται αν κάποιος είναι παντρεμένος ή όχι. Ευτυχώς πλέον αυτό είναι τελείως άσχετο.
Διεύθυνση κατοικίας. Στις μέρες μας όπου η τηλεργασία τείνει να εφαρμόζεται περισσότερο, η διεύθυνση κατοικίας σου είναι όλο και μικρότερης σημασίας.
Ερώτηση: Φωτογραφία να βάλω;
Είναι τελείως στο χέρι σου. Δεν είσαι υποχρεωμένος/η. Όμως αν βάλεις, φρόντισε να δείχνει επαγγελματισμό, να φαίνεται χαμογελαστό το πρόσωπό σου, και με ένα λευκό ή άλλο «καθαρό» background από πίσω.
4. Γράψε μια φράση-κλειδί ή μια σύντομη περιγραφή για σένα
Αφού τελειώσαμε με τα προσωπικά στοιχεία, πάμε στο επόμενο βήμα. Φτιάξε μια επικεφαλίδα, σαν τίτλο στο βιογραφικό σου. Αυτό μπορεί να είναι ένα από τα παρακάτω:
– η θέση-στόχος την οποία διεκδικείς με αυτό το CV: π.χ. ‘Για τη θέση Εκπροσώπου Εξυπηρέτησης Πελατών’ ή ‘Για τη θέση Μηχανικού Υποστήριξης Συστημάτων Η/Υ και Δικτύων’, κλπ. Τέτοιες επικεφαλίδες ενδείκνυνται αν στέλνεις το βιογραφικό σημείωμα για συγκεκριμένο job opening που έχει δημοσιευθεί από την εταιρεία.
– ο τίτλος σου ή η επαγγελματική σου ιδιότητα: π.χ. ‘Developer με ειδίκευση σε android εφαρμογές’ ή ‘Marketing assistant’.
– μια σύντομη περιγραφή (1-2 προτάσεις) για σένα, προβάλλοντας τα προσόντα που σε κάνουν κατάλληλο για τη θέση.
5. Ταξινόμησε σωστά τις πληροφορίες για την εκπαίδευση και την εμπειρία σου.
Καταρχάς, υπάρχουν δυο-τρεις εναλλακτικοί τρόποι να οργανώσεις τα bullets που αφορούν την εκπαίδευση και τη γενική επαγγελματική εμπειρία σου:
Εμείς προτείνουμε να ταξινομήσεις τις πληροφορίες με βάση τη χρονική σειρά (ξεκινώντας από την πιο πρόσφατη και καταλήγοντας στην πιο παλιά), αποφεύγοντας να μπλέξεις και πληροφορίες που είναι άσχετες με τον στόχο σου.
Για παράδειγμα, αν θέλεις να δουλέψεις ως Software Engineer δεν χρειάζεται στο πεδίο της Εκπαίδευσης να σπαταλήσεις χώρο σε ένα θεατρικό εργαστήρι που παρακολούθησες. Βάλε την κατάρτιση ή τα πιστοποιητικά που έχεις. Άσχετες εκπαιδεύσεις μπορείς -αν το κρίνεις απαραίτητο- να τις αναφέρεις πιο κάτω πολύ συνοπτικά.
Επίσης, αν έχεις πτυχίο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, δεν χρειάζεται να γράψεις και για τη Δευτεροβάθμια.
Tip: Αν στο Master σου ή στο Bachelor είχες κάποια κατεύθυνση που θα σε βοηθήσει στη διεκδίκηση θέσης, να το προσθέσεις. Πχ. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων με κατεύθυνση στο HR, αν στοχεύεις σε θέσεις στο HR.
Στην επαγγελματική εμπειρία/προϋπηρεσία σου, μείνε εξίσου λακωνικός/η: σε ποια εταιρεία δούλεψες, ποιο διάστημα και σε ποια θέση/ρόλο. Μην περιγράψεις τη θέση. Την ξέρουν οι recruiters. Γράψε μόνο αν θες κάτι ξεχωριστό που ίσως έκανες κατά τη συνεργασία σου εκεί.
Tip: Την προσοχή τραβούν και ποσοτικοποιημένα επιτεύγματα (π.χ. ‘επίτευξη 98% ετήσιου στόχου’ ή ‘μείωση 5% του budget’ ή ‘εκπαίδευση 15 νέων εργαζομένων’).
Επίσης μπορείς να συμπεριλάβεις τυχόν πρακτική άσκηση ή εθελοντική εργασία που έχεις κάνει, ή συνεργασία με youth-run οργανισμούς (όπως π.χ. AIESEC).
Ερώτηση: Έχω παρακολουθήσει πολλά σεμινάρια ή συνέδρια κλπ. Να τα αναφέρω όλα;
Να αναφέρεις μόνο τα σημαντικότερα (αυτά από τα οποία αποκόμισες σημαντικά προσόντα) ή τα πιο πρόσφατα.
Ερώτηση: Έχω συμμετάσχει σε διαγωνισμούς ή έχω διακρίσεις. Να τα αναφέρω;
Ναι! Αν είναι σχετικά με το αντικείμενό σου φυσικά και να τα αναφέρεις. Όπως είπαμε όμως, πάντα συνοπτικά και κωδικοποιημένα.
Ερώτηση: Αν κάποιο διάστημα παρέμεινα αδρανής και έχω κενά στο βιογραφικό μου, τι να κάνω;
Πρωτίστως, να μην τα «κουκουλώσεις» με ανακρίβειες ή αναλήθειες. Μην ανησυχείς, τα τελευταία χρόνια, με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η αγορά εργασίας, τα κενά στα βιογραφικά είναι σύνηθες φαινόμενο. Το σημαντικό είναι να μπορείς να εξηγήσεις το γιατί έχεις κενό: π.χ. επειδή εργάστηκες σε μια ευκαιριακή δουλειά ή ασχολήθηκες με την ανάπτυξη δεξιοτήτων σου εκείνο το διάστημα.
Δημιούργησε λογαριασμό στο kariera.gr και αποθήκευσε το βιογραφικό σου ώστε να λαμβάνεις προτεινόμενες θέσεις εργασίας.
6. Δώσε επιγραμματικά τις δεξιότητές σου
Είμαστε σε μια εποχή που οι δεξιότητες (είτε hard skills είτε soft skills) δίνουν προβάδισμα σε έναν υποψήφιο εργαζόμενο και πάντα οι εργοδότες δίνουν μεγάλη σημασία σε αυτές. Είναι η ευκαιρία σου να λάμψεις. Γράψε πρώτα σε ένα χαρτί όλα τα προσόντα που πιστεύεις ότι έχεις, και μετά περιορίσου σε λίγα. Για παράδειγμα:
Hard skills
*είναι οι δεξιότητες που βασίζονται σε αντικειμενικές γνώσεις και ικανότητες
είσαι πολύ καλός/η σε γλώσσες προγραμματισμού (π.χ. Python, Javascript κ.ά)
είσαι έμπειρος στο Copywriting
μιλάς άπταιστα Αγγλικά ή π.χ. Ρώσικα
έχεις εξοικείωση με τα λογιστικά εργαλεία
Soft skills
*είναι οι πιο ανθρωποκεντρικές δεξιότητές σου, που σχετίζονται και με γενικότερα χαρακτηριστικά σου
Tip: Οι recruiters έχουν βαρεθεί να βλέπουν τα ίδια και τα ίδια, όπως: Οργανωτικός, Ομαδικός, Επικοινωνιακός. Μπορείς να πεις ακριβώς το ίδιο πράγμα αλλά με πιο ευφάνταστους τρόπους. Δες εδώ μια λίστα με πιθανά soft skills και μετά κάνε μια αυτοαξιολόγηση, γράφοντας τα δικά σου.
Είσαι multitasking
Αποδίδεις καλά σε πίεση χρόνου
Δίνεις ωραίες ιδέες όταν δουλεύεις σε ομάδα
Είσαι καλός/η στην επίλυση προβλημάτων
Έχεις αυτοπεποίθηση στο public speaking
Έχεις καλές διαπραγματευτικές ικανότητες
Προσοχή: Όποια soft skills αναφέρεις, να φροντίσεις να είναι αληθή. Και να είσαι έτοιμος όταν σε καλέσουν για συνέντευξη, να στηρίξεις με παραδείγματα τα skills σου αυτά, π.χ. «Έχω δει ότι στις παρουσιάσεις δεν αγχώνομαι και ότι μπορώ να μιλάω σε κοινό εύκολα».
7. Αναρωτήσου: πόσο καλογραμμένο είναι το βιογραφικό σου;
Τελείωσες. Τώρα πρέπει να διαβάσεις ξανά και ξανά το βιογραφικό σου και να το διορθώσεις. Το καλύτερο βιογραφικό δεν είναι μόνο το πιο πλήρες, είναι και το πιο προσεγμένο στη γραφή. Είναι κρίμα να χαντακωθείς επειδή έχεις τυχόν συντακτικά, ορθογραφικά ή τυπογραφικά λάθη.
Tips:
– Αν έχεις αμφιβολία για το πώς γράφεται μια λέξη, το google είναι φίλος σου. Μπες στη σελίδα Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα και θα βρεις στο online λεξικό τη σωστή γραφή για όποια λέξη θες.
– Δώσε το βιογραφικό σου σε έναν φίλο σου που είναι καλός σε θέματα έκφρασης και ορθογραφίας, να σου κάνει παρατηρήσεις.
– Πρόσεξε τις ονομασίες των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και των εταιρειών που τυχόν δούλεψες. Το να γράφεις λάθος την ονομασία ενός Πανεπιστημίου ή ενός οργανισμού, δεν θα κάνει καλή εντύπωση.
– Κράτα μια συνέπεια (consistency). Ένα καλογραμμένο κείμενο δεν φαίνεται μόνο από τα λάθη, αλλά και από το πόσο δεμένο είναι. Για παράδειγμα, δεν μπορείς να έχεις τις ημερομηνίες ολογράφως σε ένα σημείο, και αριθμητικά σε άλλο (π.χ. μην γράφεις ‘Νοέμβριος 2019’ και μετά 11/19). Ή δεν μπορείς σε ένα bullet να γράφεις πρώτα τον ρόλο σου στην εταιρεία πριν το όνομα της εταιρείας, και σε άλλο bullet να τα γράφεις ανάποδα.
8. Κεφάλαιο μορφοποίηση (ή αλλιώς «κάν’ το να φαίνεται όμορφο!»)
Αφού όλα είναι στη θέση τους, ελεγμένα και καλογραμμένα, σειρά έχει να αφιερώσεις λίγο (ή πολύ) χρόνο στη μορφοποίηση του κειμένου. Οι βασικές αρχές μορφοποίησης είναι:
– Κράτα μία ενιαία γραμματοσειρά κατά προτίμηση σε όλο το αρχείο. Το να παίζεις με πολλές γραμματοσειρές, μπορεί να ‘κουράσει’ τον παραλήπτη.
– Μην χρησιμοποιείς fonts που είναι καλλιγραφικά ή εξεζητημένα. Μείνε σε Calibri, Tahoma, Arial και λοιπές πιο επαγγελματικές γραμματοσειρές.
– Να είσαι φειδωλός/η με τα χρώματα. Δεν είπαμε να το κάνεις μουντό, αλλά το καλύτερο είναι να περιοριστείς σε μια παλέτα 2-3 χρωμάτων. Όσο πιο καλλιτεχνική ή δημιουργική είναι η δουλειά στην οποία κάνεις αίτηση, τόσο πιο ελεύθερα μπορείς να «παίξεις» με χρώματα και σχέδια. Με εγκράτεια όμως, ώστε όταν τυπώνεται να βγαίνει όμορφο και να μην καταναλώνει πολύ μελάνι.
9. Κεφάλαιο αναπροσαρμογή
Ένα και μόνο βιογραφικό σημείωμα δεν είναι ικανό να σε βοηθήσει για όλες τις αιτήσεις που κάνεις, όπως και ένα κλειδί δεν είναι ικανό να ανοίξει όλες τις πόρτες. Με λίγα λόγια: βιογραφικό-πασπαρτού δεν υπάρχει. Για κάθε θέση που διεκδικείς, πρέπει να ξαναβλέπεις το βιογραφικό σου και να το αναπροσαρμόζεις ανάλογα με τις απαιτήσεις της θέσης. Κάθε φορά δίνε έμφαση στα σημεία εκείνα του προφίλ σου που ταιριάζουν περισσότερο στην εταιρεία που απευθύνεσαι ή στη θέση που στοχεύεις.
10. Επιπλέον χρήσιμα tips
Χρησιμοποίησε τις σωστές λέξεις-κλειδιά. Πρέπει το αρχείο σου να περιλαμβάνει κατάλληλες λέξεις-κλειδιά (keywords) και φράσεις-κλειδιά (keyphrases) που να ταιριάζουν με την περιγραφή της θέσης στην οποία κάνεις την αίτηση, ώστε να αναδειχθεί:
α) στα αυτοματοποιημένα ATS (applicant tracking systems) που χρησιμοποιούν κάποιες εταιρείες για να εντοπίζουν τα πιο κατάλληλα ανά περίπτωση βιογραφικά υποψηφίων
β) και στα μάτια του recruiter που θα το παραλάβει, διευκολύνοντάς τον (μέσα σε 6 δευτερόλεπτα που είπαμε στην αρχή!) να δει αν είσαι αυτό που ψάχνουν
Μια καλή ιδέα είναι να εντοπίσεις τις λέξεις/φράσεις χρησιμοποιεί ο υποψήφιος εργοδότης σου στην αγγελία του ή στο site του, και χρησιμοποίησε τους ίδιους όρους. (Π.χ. λέει ‘Πωλητής’, ‘Στέλεχος Πωλήσεων’ ή ‘Σύμβουλος Πωλήσεων’;)
– Φτιάξε το βιογραφικό σου και στα αγγλικά (ή σε άλλη γλώσσα που επιθυμείς). Αν «απαντάς» σε αγγελία που δημοσιεύθηκε στα αγγλικά, πρέπει να στείλεις αποκλειστικά την αγγλική version. Προσοχή: κάθε φορά που κάνεις τροποποιήσεις στο ελληνικό βιογραφικό, μην ξεχνάς να τις περνάς και στο ξενόγλωσσο.
– Αποθήκευσε και στείλε το βιογραφικό σου σε Word (ή αντίστοιχο πρόγραμμα) ή σε ανοικτό PDF αρχείο! Δώσε στο αρχείο σου ένα αντιπροσωπευτικό όνομα, με λατινικούς χαρακτήρες, π.χ. ANASTASIOS_PAPADOPOULOS_CV, ώστε να διευκολύνεις στο search τον recruiter που θα το λάβει. Α! επίσης πολύ σημαντικό: βεβαιώσου ότι τα metadata (μεταδεδομένα) του PDF σου γράφουν τα σωστά στοιχεία. (Πώς θα το δεις αυτό; Ιδιότητες αρχείου – Περιγραφή)
Επίσης, πρόσεξε το αρχείο σου να μην είναι πολύ «βαρύ». Ένα αρχείο μεγέθους σε MB, θα είναι δύσκολο στη μεταφορά.
Καλή επιτυχία!
Του Δημήτρη Φαλλιέρου
