Ποιες είναι οι τάσεις και ποιο το μέλλον του e-commerce;

Αν ασχολείστε με το ηλεκτρονικό εμπόριο, και θέλετε να αυξήσετε την κίνηση και τις πωλήσεις μέσα στο e-shop σας, τότε είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε τις τάσεις που ισχύουν σήμερα και διαμορφώνουν το αυριανό τοπίο.

Ζούμε τη μεγάλη ευκαιρία του online εμπορίου. Το τρένο του e-commerce πάει με ταχύτητα και όσοι πηδήξουν έγκαιρα σε αυτό, θα δουν τις επιχειρήσεις τους να αναπτύσσονται και να ευδοκιμούν.

Τα στατιστικά μιλάνε από μόνα τους:

• Σε σχέση με την προ COVID-19 εποχή, 77% των καταναλωτών δηλώνουν ότι αγοράζουν περισσότερο από το διαδίκτυο.
• 16% των καταναλωτών ψώνισαν για πρώτη φορά μέσω διαδικτύου όταν ξεκίνησε η πανδημία κι έκτοτε συνεχίζει να το κάνει.
• Η συχνότητα των αγορών μέσω διαδικτύου αυξήθηκε κατά μέσο όρο 6,4% σε όλους τους κλάδους, με το 60% των καταναλωτών να δηλώνει διατεθειμένο να εξακολουθήσει να αγοράζει online όλες τις κατηγορίες προϊόντων.

[*τα παραπάνω στοιχεία έρχονται από έρευνα της Κραταιόν Συμβουλευτικής που πραγματοποιήθηκε με την αιγίδα του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου, GRECA/Greek eCommerce Association]

Η αύξηση αυτή επιβεβαιώνεται και από τη Eurostat, της οποία τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι 72% των χρηστών του internet κάνουν online αγορές, ενώ το 2019 το ποσοστό αυτό ήταν 68% (που σημαίνει ότι έχουμε 4% αύξηση), και το 2015 ήταν 62% (δηλαδή 10% αύξηση).

Ποιες είναι όμως οι τάσεις που διαμορφώνονται πλέον στο ηλεκτρονικό εμπόριο; Ποιες αλλαγές έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια και προς τα πού κινούνται;

1. Ο ανταγωνισμός αυξάνεται

Επιχειρήσεις που δεν είχαν καν website πριν το 2020, πλέον έχουν μπει στο παιχνίδι του e-commerce. Έχει γίνει πια πολύ εύκολο, με τις πλατφόρμες e-commerce (e-shop software platforms) να έχουν λειτουργικά και τεχνικά χαρακτηριστικά που καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος επιχειρήσεων (λιανική, χονδρική, multistores κλπ).

Τα κόστη υλοποίησης ενός e-shop έχουν μειωθεί, ενώ παράλληλα μέσα στον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2021 έτρεξε και ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ για κατασκευή ή αναβάθμιση ηλεκτρονικού καταστήματος (πρόκειται για την πρωτοβουλία «e-λιανικό» για μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που διατηρούν φυσικό κατάστημα. Η χρηματοδότηση που θα κερδίσουν θα καλύπτει το 100% της δημιουργίας/ανακατασκευής του e-shop τους, με μέγιστο ποσό επιχορήγησης τα 5.000€).

Το αποτέλεσμα; Οι «παίκτες» του e-commerce αυξάνονται και βλέπουμε ολοένα και περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν τεχνολογίες και ψηφιακές υπηρεσίες που πριν λίγα χρόνια ήταν προσβάσιμες μόνο από μεγάλες εταιρείες. Cloud based πλατφόρμες όπως το Shopify και το BigCommerce κάνουν ακόμα πιο εύκολα τα πράγματα, ενώ Open source πλατφόρμες όπως το Magento, το WooCommerce και το Prestashop είναι επίσης δημοφιλείς για πολλές επιχειρήσεις.

2.Τα Marketplace διευκολύνουν τη ροή

Μη δείτε ποτέ τα marketplace ως μια ανταγωνιστική προς εσάς πραγματικότητα. Αντιθέτως εξελίσσονται ως μια συμπληρωματική δύναμη ώθησης για το απανταχού e-commerce. Ελληνικά marketplace όπως το Skroutz, το BestPrice, το Public κλπ, αλλά και διεθνή όπως τα Amazon και eBay, προσφέρουν το δικό τους customer experience, και μερικές φορές κάνουν την αγοραστική διαδικασία πιο εύκολη. Επίσης αποτελούν μοχλό ανάπτυξης του e-commerce γενικά γιατί έχουν υψηλά standards λειτουργίας, αγορών και παραδόσεων στον παραλήπτη.

Το αποτέλεσμα; Όλο και περισσότεροι e-έμποροι τα αξιοποιούν καταχωρίζοντας τα προϊόντα τους σε τέτοια marketplace. Γιατί όχι κι εσείς; Έτσι θα είναι ορατό το brand και το προϊόντα σας σε περισσότερα από ένα μέρη, θα αυξήσετε την ψηφιακή σας παρουσία και θα μπορέσετε να γιγαντώσετε τις πωλήσεις σας.

3.Το Omnichannel γίνεται ο «νέος κανόνας»

Οι υποψήφιοι πελάτες σας δεν χρησιμοποιούν ένα μόνο κανάλι για να κάνουν την αγοραστική έρευνά τους και να προβούν σε μια αγορά. Χρησιμοποιούν πολλά: e-shop, marketplace, social media, φυσικό κατάστημα. Και έχουν αντιστοίχως πολλά μέσα στη διάθεσή τους: desktop, laptop, tablet, κινητά.

Το στοίχημα για εσάς είναι να προσφέρετε στους καταναλωτές σας εξίσου άψογη εμπειρία πελάτη (customer experience) ανεξαρτήτως με το κανάλι και με το μέσο που χρησιμοποιούν για να αλληλεπιδράσουν μαζί σας. Άρα ο πελάτης πρέπει να νιώθει ότι έχει μια όχι απλώς όμορφη, αλλά και ομοιόμορφη εμπειρία μαζί σας, είτε πραγματοποιήσει την αγορά του μέσω του ηλεκτρονικού καταστήματός σας από το smartphone του, είτε ερχόμενος σε ένα κατάστημά σας (αν έχετε τέτοιο).

4.Οι πωλήσεις B2B έχουν ανοδική πορεία

Οι μεγάλες αλλαγές που βλέπουμε όλοι με διάπλατα μάτια σε παγκόσμια κλίμακα, δεν επηρέασαν μόνο την B2C αγορά. Δηλαδή, τα ρούχα, τα gadgets και το φαγητό δεν είναι τα μόνα πράγματα που μπορεί κάποιος να παραλάβει στην πόρτα του. Πιο… επιχειρηματικά ή βιομηχανικά αγαθά άρχισαν να πωλούνται online με μεγαλύτερη δύναμη. Τεχνολογικοί εξοπλισμοί, οικοδομικά υλικά, μέχρι και υλικά αυτοκινητοβιομηχανίας κινούνται πλέον από το διαδίκτυο.

Το αποτέλεσμα; Οι πωλήσεις μέσα από B2B e-commerce sites αυξήθηκαν κατά 10% φτάνοντας τα 1,17 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2021, από 1,06 τρις ευρώ που ήταν το 2019. Εσείς τι μπορείτε να κάνετε; Αν είστε κατασκευαστής B2B, αρχίστε να πουλάτε online D2C ή D2B (δηλαδή Direct to Consumer, απευθείας στον καταναλωτή, ή Direct to Business, απευθείας στις επιχειρήσεις), διευκολύνοντας τους πελάτες σας να αγοράζουν από εσάς. Μπορείτε να ξεκινήσετε δημιουργώντας έναν ηλεκτρονικό κατάλογο που περιέχει όλα τα προϊόντα σας. Στη συνέχεια, δημιουργήστε μια φιλική προς τον χρήστη εμπειρία αγοράς, και εμπλουτίστε τον κατάλογό σας με σχετικό content (περιεχόμενο).

5.Το visual commerce είναι το next best thing

Στο ηλεκτρονικό εμπόριο υπάρχει ένας άγραφος νόμος: όσο πιο πλούσιο και ελκυστικό είναι το οπτικό ερέθισμα, τόσο πιθανότερο είναι να αγοράσει από εσάς ο καταναλωτής. Ο κόσμος του e-commerce το έχει καταλάβει αυτό και έχει επιδοθεί σε έναν -καλώς εννοούμενο- αγώνα να παρουσιάσει τα προϊόντα του με διάφορα οπτικοακουστικά μέσα: εικόνες, βίντεο, ακόμη και εικονική και επαυξημένη πραγματικότητα, για να βοηθήσει τους καταναλωτές να μάθουν και να συνδεθούν με τα προϊόντα και τo brand.

Το αποτέλεσμα; Η δημιουργικότητα στην προβολή και το marketing εκτοξεύεται χρόνο με τον χρόνο. Οι νεότερες γενιές καταναλωτών με αποκορύφωμα τη GEN-Z, θέλουν να χρησιμοποιούν τις αγαπημένες τους πλατφόρμες όπως το Instagram και το TikTok και παράλληλα να βλέπουν αγοραστικές προτάσεις, οπτικοποιημένες με σύγχρονο και δημιουργικό τρόπο. Μην πάτε μακριά: δείτε το Shops on Instagram και το Shopify x TikTok for Business, που λανσαρίστηκαν τους τελευταίους μήνες.

6.Το e-commerce γίνεται πιο… πράσινο

Δεν είναι μυστικό ότι εδώ και μερικά χρόνια, η οικολογική, και γενικά κοινωνική συνείδηση και ευαισθησία των καταναλωτών είναι σε επαγρύπνηση. Η απολύτως θετική αυτή τάση μεταλαμπαδεύεται από το παραδοσιακό εμπόριο στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Η διαχείριση του e-shop σας και των υπολοίπων ψηφιακών σας καναλιών πρέπει να δείχνει ότι έχετε μεριμνήσει και συνεχίζετε να μεριμνάτε για το οικολογικό και κοινωνικό σας αποτύπωμα.

Το αποτέλεσμα; Η τάση αυτή γιγαντώνεται: οι αγοραστές κατά 65% επιλέγουν να κάνουν αγορές από brands που στηρίζουν τη βιωσιμότητα, σύμφωνα με έρευνα του Harvard Business Review. Οι μεγάλες πλατφόρμες e-commerce δείχνουν τον δρόμο: ήδη η Amazon δεσμεύτηκε να μηδενίσει τις εκπομπές άνθρακα από τις δραστηριότητές της ως το 2040, και να λειτουργεί εξ ολοκλήρου με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έως το 2025.

7.Η τεχνητή νοημοσύνη αυξάνει τις εφαρμογές της

Πριν λίγα χρόνια η επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στο εμπόριο ήταν δύσκολο να φανεί, αλλά πλέον είναι αναπόσπαστο μέρος του e-commerce. Σε πολλές από τις καθιερωμένες και αναδυόμενες διαδικασίες, το AI, δηλώνει ηχηρά το «παρών»:

• Εξατομίκευση περιεχομένου (content personalization). Κάθε άνθρωπος στο διαδίκτυο δημιουργεί κάποια δεδομένα χρήσης, όπως π.χ. το πού πλοηγείται, πώς πλοηγείται, τι αναζητά, τι αγοραστικό προφίλ έχει, ποιες είναι η wishlist του, ποιο είναι το ιστορικό αγορών του κλπ. Τα δεδομένα αυτά με τη βοήθεια του AI δημιουργούν μια τρομερά εξατομικευμένη εμπειρία καταναλωτή/χρήστη.
• Συστάσεις προϊόντων (product recommendations): το AI ανιχνεύει προτιμήσεις και επιθυμίες του πελάτη και προτείνει τα προϊόντα και τις προσφορές που θα τον ενδιέφεραν, αυξάνοντας τις πιθανότητες να αγοράσει.
• Upselling / cross selling
• Chatbots
• Voice shopping: Είναι το λεγόμενο και voice commerce, και αποτελεί επίσης τεράστια τάση. Οι καταναλωτές χρησιμοποιούν τη φωνή τους για να ψάξουν και να αγοράσουν χωρίς να χρειαστεί να πληκτρολογήσουν. Τα λογισμικά αναγνώρισης φωνής όπως αυτά που χρησιμοποιούνται στις voice assistants π.χ. Siri της Apple, Alexa της Amazon και Google Assistant, πραγματικά «μεταμορφώνουν» το ηλεκτρονικό εμπόριο.

Βρείτε το κατάλληλο προσωπικό για το e-shop σας, ανεβάζοντας αγγελία στο kariera.gr

Και μερικές τάσεις που είδαμε τελευταία στην Ελλάδα:

• Τα smart lockers. Τα smart lockers λειτουργούν ως εξής: η εταιρεία παίρνει την παραγγελία, την ετοιμάζει και την τοποθετεί στα «έξυπνα ντουλάπια» που υπάρχουν σε διάφορα στρατηγικά σημεία (pick-up points). Έπειτα ο καταναλωτής ενημερώνεται ότι η παραγγελία του είναι έτοιμη (με email, sms κλπ), επισκέπτεται το σημείο παραλαβής και με τον κωδικό του παραλαμβάνει την παραγγελία του από το ντουλάπι. Παράδειγμα, είναι η περίπτωση της Freshlime του Βασίλη και Γιάννη Παπούλια που προσφέρει στο οικοσύστημα του e-commerce ένα νέο κανάλι διανομής των προϊόντων.
• Το online leasing. Καλύπτει τις ανάγκες ιδιωτών και επιχειρηματιών που θα ήθελαν να μισθώσουν online αυτοκίνητο, χωρίς να έχουν τα κόστη ενός παραδοσιακού rent-a-car ή τις δεσμεύσεις ενός leasing. Παράδειγμα αποτελεί η instacar (του Βασίλη Δαμιανού, Αντώνη Ζώη και Αντώνη Σαμοθράκη), η οποία επέκτεινε την ιδέα και στον χώρο του ποδηλάτου (instabike).
• Η παρείσφρηση των logistics στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Μια τάση που βασίστηκε στη μεγάλη ανάγκη για αυθημερόν αποστολές μέσα στην πόλη, και για γρήγορη και αποτελεσματική συλλογή και συσκευασία online αγορών. Τέτοια κίνηση είναι η eCommerce Logistics του Μιχάλη Καρυπίδη.
• Η αλλαγή του τοπίου στις ταχυμεταφορές. Οι παραδοσιακές ταχυμεταφορές «γονάτισαν» λίγο με την έκρηξη του ηλεκτρονικού εμπορίου. Ήταν λοιπόν φυσικό και επόμενο να αναδυθούν νέα μοντέλα ταχυμεταφορών όπως η Svuum του Παντελή Γεωργιάδη, που επιταχύνει και διευκολύνει την έγκαιρη παράδοση προϊόντων που αγοράζονται από e-shops. 

Προβλέψεις για το μέλλον

Καμία κρυστάλλινη σφαίρα δεν χρειάζεται για να δούμε πώς διαγράφεται το μέλλον για το e-commerce. Φτάνει να αφουγκραστούμε τις τάσεις που βρίσκονται σε ανοδική πορεία και θα δούμε έναν καταναλωτή που:

• Χρησιμοποιεί ως επί το πλείστον το κινητό του, αφήνοντας πίσω τους υπόλοιπους τρόπους αναζήτησης και αγοράς.
• Χρησιμοποιεί τη φωνή του αντί να πληκτρολογεί.
• Δεν «σνομπάρει» τα φυσικά καταστήματα αλλά τα βλέπει σαν προέκταση των e-shop που αγαπάει. Για παράδειγμα η Nike πλέον διαμορφώνει αλλιώς τα καταστήματά της μετατρέποντάς τα σε βιωματικά καταστήματα ή όπως η ίδια τα αποκαλεί “σπίτια της καινοτομίας”.
• Βρίσκεται παντού στον κόσμο και όχι μόνο στις «ανεπτυγμένες» χώρες. Υπολογίζεται ότι περίπου 3.000.000.000 άνθρωποι από τις αναδυόμενες αγορές (όπως Ινδία, Κίνα, Βραζιλία, Ρωσία και Νότια Αφρική) θα έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο από το 2022 και μετά, οπότε θα αρχίσουν να λειτουργούν ως πιθανοί αγοραστές.
• Είναι προσανατολισμένος σε πληρωμές μέσα από ψηφιακά πορτοφόλια (digital wallets), όπως το Google Pay, Paypal, Apple ή Samsung Pay (το 70% των ανθρώπων αναμένουν ότι οι ψηφιακές πληρωμές θα ξεπεράσουν τα μετρητά και τις κάρτες έως το 2030).
• Έχει ρεαλιστική εμπειρία αγοράς, μέσα από τεχνολογίες όπως το Augmented Reality. Για παράδειγμα, το Shopify μέσω της λειτουργίας augmented reality (AR), επιτρέπει στα διάφορα brands να δείχνουν στους πελάτες τους τα προϊόντα τους σε φυσικό περιβάλλον πριν προβούν στην αγορά τους.

Αυτόν τον καταναλωτή θα έχετε μπροστά σας τα επόμενα χρόνια. Όσο πιο κοντά στις ανάγκες και τις συνήθειές του βρεθείτε, τόσο πιο πιθανό είναι να κερδίσετε και να διατηρήσετε τη θέση που σας αξίζει στο συνεχώς αναπτυσσόμενο και τόσο-μα-τόσο γοητευτικό οικοσύστημα του e-commerce. Σας ευχόμαστε καλή επιτυχία!